Zorgverzekeraars zijn nog lang niet klaar met contractering
Nog vier dagen te gaan in 2023, dus hoogste tijd om te kijken hoe het staat met de contractering door zorgverzekeraars van zorgaanbieders voor 2024. Overstappen.nl zocht het voor je uit.
De afgelopen jaren duurde het onderhandelen over de zorgcontracten tussen zorgverzekeraars en zorgaanbieders steeds langer. Hierdoor weten consumenten vaak niet (op tijd) welke zorg ze vergoed krijgen van verzekeraars. Overstappen.nl zocht uit hoe het precies zit met de contracteringsgraad van ziekenhuizen, zelfstandige behandelcentra (ZBC’s), apothekers en de GGZ.
Contracteringsgraad Ziekenhuizen
De gemiddelde contracteringsgraad voor ziekenhuizen ligt op dit moment op 85%. ASR, Menzis, ONVZ, Salland hebben inmiddels 100% van de ziekenhuizen gecontracteerd. CZ, Nationale-Nederlanden en Ohra zitten daar direct achter met 99% aan gecontracteerde zorgaanbieders. Aan de onderkant zitten de budgetpolissen zoals Aevitae Basisverzekering Natura Select, de Basis Budget en de Principe Budget Polissen en zorgverzekeraar DSW die slechts 42% zorgaanbieders heeft gecontracteerd.
Contracteringsgraad zelfstandige behandelcentra is fors lager
Minder goed gaat het met de contractering van zelfstandige behandelcentra (ZBC’s) die een steeds groter marktaandeel hebben in de medisch specialistische zorg in Nederland. Een ZBC is een samenwerking van medisch specialisten die specialistische zorg leveren. ZBC’s bieden minder zorgsoorten aan dan ziekenhuizen. De contracteringsgraad is op dit moment slechts 31%. Menzis heeft 56% van de ZBC’s gecontracteerd en staat daarmee op eenzame hoogte.
Bij bijna de helft van de onderzochte basisverzekeringen is de contracteringsgraad lager dan 30%. Anders dan bij ziekenhuizen is de contracteringsgraad altijd lager voor ZBC’s. Vorig jaar werd gemiddeld tussen de 30% en de 60% gecontracteerd. Nu de marktaandelen van ZBC’s oplopen is het wel zaak om patiënten van voldoende informatie te voorzien over de contractering van de zorgaanbieder die zij bezoeken. Anders kan het bezoek aan een zelfstandig behandelcentrum behoorlijk duur worden.
Contracteringsgraad apothekers
Bij 44 van de 64 onderzochte basisverzekeringen ligt de contractering van apothekers boven de 85%. Meer dan genoeg keuze dus. Aan de onderkant zit voornamelijk Zorg en Zekerheid aan de lage kant qua contracteringsgraad.
Contracteringsgraad GGZ
Het is niet best gesteld met de contracteringsgraad van de GGZ. Slechts 39% is pas gecontracteerd, terwijl de wachtlijsten al jaren overvol zijn. In 2023 was gemiddeld ongeveer de helft van de instellingen voor GGZ gecontracteerd. Psychiatrische patiënten worden hierdoor vaak gedwongen om een duurdere restitutiepolis af te nemen, omdat ze anders na maanden op de wachtlijst niet de juiste verzekering hebben.
Waarom zijn verzekeraars eigenlijk ieder jaar te laat met contracteren?
Dit komt doordat de verantwoordelijkheid voor de timing en de zorgplicht voor het leveren van de zorg bij de verzekeraars ligt. Zorgverzekeraars hebben een zorgplicht jegens hun verzekerden. Ze moeten zorgen dat er voldoende zorg is ingekocht en dat de reistijd voor de verzekerden niet te veel oploopt. Dus in een bepaald gebied kan een zorgaanbieder goed monopolist zijn en dat is lastig onderhandelen. Ook zijn zorgverzekeraars verplicht om op tijd zorg in te kopen. Ook dat verzwakt je positie tijdens de onderhandelingen.
Hoe kan een lage contracteringsgraad worden voorkomen?
Een oplossing voor dit probleem is het aanbieden van meerjarige contracten, waarbij goede afspraken worden gemaakt over wat er moet gebeuren als er meer patiënten zijn dan het budget toelaat. Zo’n meerjarencontract heeft veel voordelen en biedt meer zekerheid voor zorgaanbieders, maar het is ook gecompliceerd. Er zullen dan voor een langere periode duidelijke afspraken moeten worden gemaakt.
